Neynika sed salan…
Harekata Koçgiriyê ya ku di navbera Hezîrana 1920an û Berfanbara 1921an de berdewam bû û bi qetliameke tund bi dawî bû… Meseleyeke tarîxî ku ta îro em têra xwe li ser nehizirîne lê ji ber serdema xwe, derheqê dahatûyê de hûrgiliyên girîng dihundirîne… Bi daxwazên xwe û bi bersiva kujer a dewletê, stratejiya avaker a rejîma Komara Tirkiyeyê li ber çavan radixe Koçgirî. Êdî eyan bû bê wehd çi bûn lê fikir çi ye. Rûdanan tenê kurdên qizilbaş ên Koçgiriyê eleqedar nedikir yanê. Dîsa tevkujiya Pontûsê ya heman demê mesela… Dîsa tişta ku anîn serê Mustafa Suphiyê avakarê Partiya Komunîst a Tirkiyeyê jî neynika rejîmê bû û ew neynik di van rojên şewbê de karkerên ku bi zorê, bi nexweşiya koronayê têne xebitandin, nîşan dide.
Sed sal derbas bû û wê neynikê heya îro çi nîşan da û çi neda. Ewên ku digotin “kurdên tirk” û helbet ‘Sakallı Nurettin’, ‘Topal Osman’ qet kêm nebûn. Apê Mûsayê ku di rojên Koçgiriyê de hatibû dinyayê û îro bi emrê xwe yê 100 salan hêna di dilê me de ye jî, hewaleyî ‘Topal Osman’ên salên 1990î kirin.
Digel tiştên guherî û neguherî, serguzeşta me ya tarîxî berdewam e…
Bi hêviya rojên xweş û geş…
Yüz yıllık ayna…
1920 Haziran-1921 Aralık arasında yaşanan ve acımasız bir katliamla bastırılan Koçgiri hareketi… Üzerinde hak ettiği ölçüde durulmamış, ama yaşandığı dönem açısından geleceğe dair önemli ipuçları barındıran bir tarihsel vaka… Talepleri ve ölümcül yanıtlarıyla, Cumhuriyet rejiminin kuruluş stratejisinin de turnosulu niteliğindedir Koçgiri’de yaşananlar. Kime ne vaat edildiği, kimin payına ne düşeceği belli olmuştu. Olup biten, sadece Koçgiri’nin Kızılbaş Kürtlerini ilgilendirmiyordu yani. Aynı zaman dilimindeki Pontus kırımı mesela… Yine, TKP kurucusu Mustafa Suphi’lere yapılan da, bugünlerde yaşadığımız Koronalı can pazarında illetin pençesine terk edilmiş işçi sınıfının geleceğine tutulmuş rejim aynasıydı aslında.
Yüz yıl geçti üzerinden ve o ayna neler gösterdi neler? “Türk Kürtleri” diyenler, onların güncel versiyonları, ve elbette Sakallı Nurettin’ler, Topal Osman’lar hiç eksik olmadı. Koçgiri zamanlarında doğan ve bugün 100 yaşıyla yüreğimizde yaşayan Musa Anter, Apê Musa da 90’ların Topal Osman’larına havale edilmişti…
Değişenleri ve hiç değişmeyenleriyle birlikte, tarihle serüvenimiz devam etmekte…
Işıklı ve sağlıklı günlere…