‘Yaslı Bir Halkın İkonu’: Gomidas Vartabed

Gomidas ve yedi arkadaşı Çankırı’daki kampta bir hafta kaldı. Kampa gelen bir telgrafla “kurtarıldı”, İstanbul’a döndü ama iş bulamadı, kirasını ödeyemedi, savaşın yıkımını yaşayan İstanbul sokaklarında polisin kendisini izlediğini düşünerek “bir güvercin tedirginliğiyle” yaşadı. Bir “arta kalan” olarak o yolculuk boyunca gördüğü manzarayı her fırsatta ağlayarak anlattı. “Kalbim o viran evlere benzer…” sözleriyle notaya döktü

Devamı

KIŞLADAN MÜZEYE, ASKERİ NİZAM

Dersim insanının binlerce yıllık serüvenine gerçekten ışık tutmak, o serüvenin bir parçası olmak, ona dokunmak yerine inkârcı, pazarlamacı bir çizgide durmak, 38 Tertelesinde hayatını yitirenlere, sürgünlere bugünden kılıç sallamaktır. Modern zamanların cilalı taşlarının, lüks ekranların, spot ışıklarının gizleyemediği barbarlığın meali budur. Kışla binası bu haliyle bir müzeye dönüşmüş olsa da askeri nizam devam etmektedir.

Devamı

İYİLEŞMEK İÇİN YÜZLEŞMEK

Gerek mağdurlarda gerekse sonraki kuşaklarda, toplumsal travmayla ilgili en başat duygular arasında korku ve güvensizlik yer alır. Güvensizlik , sürekli uyanık kalma ve tetikte olma ruh halini besler. Dersim’de Tertele’yi yaşayan bir yaşlımızın, uzun yıllar boyunca, kapısı her çalındığında kendisini mutfağa kilitlemesi ya da bazı yaşlılarımızın sağlık hizmeti alırken kendilerine kasıtlı olarak zarar verilebileceği ile ilgili tedirginlik yaşamaları, toplumsal travmalarda güvensizliğin toplumun geneline doğru nasıl genişleyebildiğinin somut örnekleridir.

Devamı

Kürdi ruhuyla dans eden bir ‘prenses’: LEYLA

Leyla Bedirxan, Bois de Boulougne yakınlarında bir de dans okulu açmıştır. Bu okulda popüler Kürt şarkı ve danslarının yeniden düzenlenmesinden oluşan zengin bir repertuar oluşturulur. Kaybolmaya yüz tutmuş müzik aletlerinden oluşan koleksiyonun tanınması sağlanır. Ünlü Fransız aileleri için kızlarına Leyla Bedirxan’dan dans dersi aldırmak modadır artık

Devamı

BEĞENMİYORUZ DA GİTMİYORUZ DA!

1864 sürgünü ile Osmanlıya gelen Çerkeslerin bir kısmı, Cumhuriyetin ilk yıllarına tekabül eden zamanda, 1923’te Gönen-Manyas sürgünü ile bir kez daha sürüldü. Bu sürgünle bölgede yaşayan Çerkesler toplu olarak cezalandırıldı. Bireylerin çeteleri destekleyip desteklemediklerine bakılmaksızın bölgedeki Çerkesleri hedef alan bir politika ile İç ve Doğu Anadolu’nun farklı yerlerine sürüldü.
***
Mustafa Kemal yayınladığı bir mesajda Türk ırkının dünyadaki en güzel ırklardan biri olduğunu bildiğini, bu sebeple bir Türk kızının dünya güzeli seçilmesine memnun olduğunu ve Türk ırkının güzelliğini dünyaya gösteren Cumhuriyet gazetesine tebriklerini iletiyordu. Oysaki Keriman Halis, rejime muhalif oldukları için sürgüne gönderilen Ubıh bir ailenin kızıydı.

Devamı